Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümüne Merkez Bankası’nca Destek Sağlanmaktadır

26 Ocak 2023 tarih, 32085 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Firmaların Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümünün Desteklenmesi Hakkında” 2023/5 sayılı TCMB Tebliği ile firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin Merkez Bankasına satılması ile Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi halinde firmalara sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasları düzenlenmiştir.

Bu tebliğ ile firmalara yurt dışında elde ettikleri döviz gelirleri satmaları ile yurt dışında bulunan döviz cinsi varlıklarını yurda getirip Türk Lirası mevduata dönüştürmeleri halinde%2 oranında döviz dönüşüm desteğinden faydalanabilme imkânı getirilmiştir. Bu düzenlemeler aşağıdaki gibidir.

• Yurt dışı kaynaklı dövizlerin T.C. Merkez Bankasına satışında %2 oranında destek verilmesi
• Yurt dışı kaynaklı dövizlerin Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarına dönüşümünde %2 oranında destek uygulanması

Tebliğ uygulamasında, yurt dışı kaynaklı döviz, yabancılara yurt içinde sunulan hizmetler karşılığında kazanılan döviz tutarları da dahil olmak üzere firmaların yurt dışında yerleşiklerden elde ettikleri döviz gelirlerinden ve firmaların yurt dışında bulunan döviz cinsi varlıklarından yurda getirdikleri döviz olarak tanımlanmıştır.(2023/5 nolu Tebliğ md. 3/d)

2023/5 sayılı T.C. Merkez Bankası Tebliğinde aşağıdaki açıklamalar yer almaktadır.

Yurt dışı kaynaklı dövizlerin Merkez Bankasına satılmasında döviz dönüşüm desteği sağlanması

Firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin banka aracılığıyla Merkez Bankasına satışı sırasında, Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği ödenir.

Hesaplanan destek tutarı firmaya ödenmek üzere Merkez Bankasınca ilgili bankaya aktarılır.

Merkez Bankasına satışı yapılacak dövizlerin yurt dışı kaynaklı olduğunun tespiti bankaca yapılır.

Döviz dönüşüm desteği ödemelerine ilişkin usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.

Yurt dışı kaynaklı dövizlerin Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesinde döviz dönüşüm desteği sağlanması

Yurda getirilen yurt dışı kaynaklı dövizin en az yüzde 40’ı Merkez Bankasına satıldıktan sonra kalan kısmının dönüşüm kuru üzerinden Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi ve Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca Merkez Bankasına satılan tutardan daha fazla döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği sağlanacaktır.

2023/5 sayılı Tebliğ kapsamında dönüşümü yapılacak döviz cinsleri, açılacak Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarının vadeleri ile diğer usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.

Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülecek dövizlerin yurt dışı kaynaklı olduğunun tespiti bankalarca yapılır.

Döviz alımı yapmama taahhüdünün yerine getirilmemesi

Döviz dönüşümü desteği tutarları ilgili dönem boyunca oluşan pozitif kur farkı eklenerek ve döviz dönüşümü desteğinin ödenme tarihinden taahhüdün yerine getirilmediğinin tespiti tarihine kadar geçen süre için tespit tarihinde geçerli olan Merkez Bankasının ilan ettiği en yüksek gecelik borç verme faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte bankalarca tahsil edilerek Merkez Bankasına aktarılır. Taahhüdünü yerine getirmeyen firmaların Merkez Bankası kaynaklı kredi kullanım talepleri, taahhüdün yerine getirilmediğinin tespit edildiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kabul edilmez.

Grup firmalarının 2023/5 sayılı T.C. Merkez Bankası Tebliği kapsamında vereceği taahhütler ana ortaklıklarını da bağlayacaktır.

Konuya ilişkin diğer detaylar, ekte yer alan T.C. Merkez Bankası Tebliğinde bulunmaktadır.

Saygılarımızla

Dr. Celal Çelik

Yeminli Mali Müşavir

Ek : 2023/5 Sayılı TCMB   Firmaların Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümünün Desteklenmesi Hakkında Tebliği