65 - ARGE harcaması ile Teknopark kazançları üzerinden hesaplanan girişim sermayesi yatırım fonu ayrılmasıyla ilgili yükümlülük sınırları değiştirildi
Yıllık kurumlar ve gelir vergisi beyannamelerinde yararlanılan AR-GE indirimi ve/veya Teknopark kazanç istisnası tutarları 1.000.000 TL üzerinde olan mükelleflerin, 01.01.2022 tarihinden itibaren AR-GE indirimi ve/veya Teknopark kazanç istisnası tutarları üzerinden %2 oranında girişim sermayesi yatırım fonu payı alınması yada girişim sermayesi yatırım ortaklıkları veya kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır (5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunu’nun 3. Maddesi, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun ek 3 maddesi).
Ayrılması gereken fon tutarı yıllık 20.000.000 TL ile sınırlandırılmıştı. Fon ayırma işleminin yıllık beyannamenin verildiği yılın sonuna kadar yapılması gerekmektedir.
16.12.2023 tarih ve 32401 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7953 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla üzerinden fon ayrılması zorunlu olan Ar-Ge ve tasarım indirim tutarı ile teknopark kazanç istisna tutarı “2.000.000 TL ve üzeri”, ayrılacak fon oranı ise “%3” olarak değiştirilmiştir. Geçici fon hesabına aktarılabilecek tutarın üst sınırı ise yıllık 20.000.000 TL’dan “100.000.000 TL’na” çıkarılmıştır.
Değişikliğin yürürlük tarihi 01.01.2024 olarak düzenlenmiş olduğundan 2023 yılına ait Kurumlar Vergisi beyanlarındaki tutarlar için bu değişiklikler dikkate alınmalıdır.
Buna göre, 4691 sayılı Kanun ek md. 3 ve 5746 sayılı Kanun md.3/14 uyarınca, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren uygulama aşağıdaki gibi olacaktır.
•
Kurumlar vergisi (veya yıllık gelir vergisi beyannamesinde) 2.000.000 TL ve daha fazla tutarda, teknoloji geliştirme bölgesi (teknopark) istisna veya arge ve tasarım indirimi tutarında yararlanan mükellefler uygulama kapsamındadır.
•
Yararlanılan tutarın %3’ü oranında pasifte geçici bir hesapta tutulacaktır. Örneğin 5.000.000 milyon TL tutarında arge indirimi olan bir mükellef, (5.000.000 * %3=) 150.000 TL tutarında bir fon ayıracaktır.
•
Geçici hesapta tutulan rakam, hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar aşağıdaki alternatiflerden birine yatırılması şarttır.
o
Türkiye'de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya
o
Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da
o
4691 sayılı Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan girişimcilere sermaye olarak konulması.
•
Bu süre içerisinde söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının yüzde yirmisi ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez.
Cumhurbaşkanı kararı ile rakamları güncellenen Kanun maddelerinin 1 Ocak 2024 sonraki uygulama şekli aşağıda gösterilmiştir.
TEKNOPARK İSTİSNASINI DÜZENLEYEN 4691 SAYILI KANUN EK MD.3’ÜN DEĞİŞİKLİK SONRASI HALİ
“Ek Madde 3- (Ek:28/1/2021-7263/6 md.)
1/1/2022 tarihinden itibaren geçici 2 nci madde kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançları tutarı 1.000.000 2.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde ikisi yüzde üçü pasifte geçici bir hesaba aktarılır. Bu fıkra kapsamında aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 100.000.000 Türk lirası ile sınırlıdır. Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da bu Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır. Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez. Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Cumhurbaşkanı bu fıkrada yer alan tutar ve oranları birlikte ya da ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, beş katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”
ARGE İNDİRİMİN DÜZENLEYEN 5746 SAYILI KANUN MD.3/14’ÜN DEĞİŞİKLİK SONRASI HALİ
“İndirim, istisna, destek ve teşvik unsurları
MADDE 3 –
(14) (Ek:28/1/2021-7263/19 md.) 1/1/2022 tarihinden itibaren 3 üncü madde kapsamında yıllık beyanname üzerinden yararlanılan indirim tutarı 1.000.000 2.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde ikisi yüzde üçü pasifte geçici bir hesaba aktarılır. Bu fıkra kapsamında aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 100.000.000 Türk lirası ile sınırlıdır. Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır. Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapılan tutarın yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan Ar-Ge indirimine konu edilemez. Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Cumhurbaşkanı bu fıkrada yer alan tutar ve oranları birlikte ya da ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, beş katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”
7953 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Sirkülerimiz ekinde yer almaktadır.