55 - Anayasa Mahkemesi vergi ve idari davalardaki temyiz edilebilecek dava değerine ilişkin sınırlamayı kaldırdı

Anayasa Mahkemesi vergi ve idari davalardaki temyiz edilebilecek dava değerine ilişkin sınırlamayı kaldırdı
Ülkemizde yargılamada üç dereceli bir sistem bulunmaktadır. İlk derece mahkeme kararlarının denetimi istinaf mahkemeleri tarafından (bölge idare ve bölge adliye mahkemeleri), istinaf mahkeme kararları da Danıştay ve Yargıtay tarafından denetlenmektedir.
Öte yandan, ilk derece ve istinaf mahkemelerinin bütün kararları istinaf ve temyiz yoluna götürülememektedir. Örneğin idari yargıda 2023 yılı için 20.000 TL altındaki kararlar ilk derece aşamasında, 581.000 TL altındaki kararlar ise istinaf aşamasında kesinleşmektedir. Dolayısıyla limitler altındaki kararlar bir üst yargı organınca denetlenememektedir. Diğer taraftan, temyiz limitleri her yıl yeniden değerleme oranında artmaktadır. Bunun sonucunda, açıldığında, Danıştay’a götürülebilecek bir nitelikteki bir dava, yeniden değerleme artışları sonrasında, Danıştay denetimine tabi tutulamadan, istinafta kesinleşebilmektedir.
Diğer taraftan İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinde temyiz konusu düzenlenmiştir. İYUK’un 46/b maddesinde, “Konusu yüz bin Türk lirasını (2023 için 581 bin TL) aşan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar”’ın temyiz edilebileceği düzenlemiştir. Başka bir ifade ile bu parasal sınırın altındaki ihtilaflar, Danıştay’da temyiz edilememektedir. Anayasa Mahkemesi, sınırlayıcı bu düzenlemeyi çeşitli gerekçelerle, Anayasa’ya aykırı bularak 26/7/2023 tarihli ve E.:2023/36 K.:2023/142 sayılı Kararı ile oybirliği ile iptal etmiştir.
Öte yandan İYUK md. 46/b düzenlemesini iptal eden Anayasa Mahkemesi Kararı, Resmî Gazete’de yayımlanmasından itibaren dokuz ay sonra (13.07.2024 tarihinden itibaren) yürürlüğe girecektir.
Bu dokuz aylık süreç içerisinde yeni bir yasal düzenleme yapılmadığı takdirde, Anayasa Mahkemesinin 26 Temmuz 2023 tarihinde almış olduğu 2023/142 sayılı bu kararına göre (13 Ekim 2023 Tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.) vergi davaları, tam yargı davaları, idari işlemler hakkında açılan davalarda dava değerlerinin 1 lira olması halinde bile temyiz yolu açılmış olacaktır.